Wybrane zagadnienia dotyczące budowy tuneli z wykorzystaniem zmechanizowanych tarcz zawiesinowych

Głównym kryterium determinującym wybór technologii tunelowania z wykorzystaniem tarczy zmechanizowanej, tzw. TBM (ang. tunnel boring machine), są warunki geologiczne i hydrogeologiczne w obszarze planowanej inwestycji. W przypadku gruntów nieskalistych można je podzielić na dwie kategorie: spoiste i niespoiste. Określenie parametrów geotechnicznych istotnych przy tunelowaniu wymaga indywidualnego podejścia. Jednym z podstawowych kryteriów określenia parametrów gruntu jest właściwy dobór metody ich wyznaczania. W przypadku prowadzania robót tunelowych z wykorzystaniem tarcz zawiesinowych TBM i wykonywania obliczeń związanych ze statecznością przodka wyznaczanie i analiza parametrów geotechnicznych powinna odnosić się do warunków bez odpływu. W artykule przedstawiono zasady schematyzacji warstw geotechnicznych w pakiety o zbliżonych parametrach wytrzymałościowych. Prawidłowa schematyzacja jest ważna, gdyż interpretacje profili geologiczno-inżynierskich, które zawierają zbyt dużo wydzielonych warstw geotechnicznych o podobnych własnościach, w zasadzie uniemożliwiają wykorzystanie ich w obliczeniach i analizach MES. Należy również zwrócić uwagę, że nadmiernie drobiazgowy i niecelowy podział na warstwy geotechniczne nie wynika z żadnych zapisów aktów prawnych, norm oraz instrukcji, ale jest efektem często spotykanej nieprawidłowej praktyki. W artykule przedstawiono przykłady prawidłowych rozwiązań oraz zasad w zakresie podziału podłoża na jednorodne warstwy w odniesieniu do budowy tuneli z wykorzystaniem zawiesinowych tarcz zmechanizowanych.

The major criteria which determine selection of tunneling technology with use of tunnel boring machine (TBM) technique concern geotechnical an hydrogeological conditions of a site. When subsoil strata does not consist of rock the soils are group in two categories, i.e. coarse grained and fi ne grained soils. Determination of geotechnical parameters pertinent to the problem of tunneling requires individual approach in each case. In case of slurry shield technique, calculations of pressure required for face support should account for real loading conditions. In particular, with respect to shear strength, drainage conditions should be properly accounted for. Thus determined shear strength should be assigned to properly distinguished soil layers. The proper division of soil strata into soil layers is also discussed in the paper.

Keywords