Patenty - Biblioteka Politechniki Krakowskiej

EN UA

Treść główna podstrony

Patenty

aktualizacja

Patent jest to prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas, w sposób zarobkowy (przemysłowy, handlowy) na terytorium danego państwa lub państw, przyznane przez kompetentny organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy.

Urząd Patentowy RP(nowe okno) omawia zasady udzielania patentów, ich rolę oraz obowiązujące akty prawne z zakresu ochrony własności przemysłowej:

  • podstawowe – obowiązujące akty prawne z zakresu ochrony własności przemysłowej;
  • projekty aktów prawnych z zakresu ochrony własności przemysłowej;
  • wytyczne Prezesa Urzędu Patentowego RP w zakresie interpretacji wybranych przepisów ustawy – Prawo własności przemysłowej oraz przepisów wykonawczych.

Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (nowe okno) (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zmianami) nie definiuje pojęcia wynalazku, a jedynie wskazuje, na jakie wynalazki może być udzielona ochrona.

Patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania.

Tak zdefiniowany wynalazek podlegający opatentowaniu musi być rozwiązaniem o charakterze technicznym.

  • Wynalazek uważa się za nowy, jeśli nie jest on częścią stanu techniki. Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób.
  • Wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu techniki.
  • Wynalazek uważany jest za nadający się do przemysłowego stosowania, jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.
Pierwszeństwo na uzyskanie patentu, prawa ochronnego i prawa rejestracji

Patent na wynalazek jest prawem, którego udziela urząd patentowy w drodze decyzji warunkowej (pod warunkiem wniesienia opłaty za pierwszy okres ochrony) na rzecz podmiotu uprawnionego do uzyskania patentu, po stwierdzeniu w procedurze pełnego badania, że zostały spełnione warunki wymagane do jego uzyskania. Patent na wynalazek to prawo wyłącznego korzystania (monopolu) z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze jego obowiązywania. Korzystanie z wynalazku objętego patentem obejmuje wszelkie postacie stosowania wynalazku, czerpania korzyści z wynalazku oraz dysponowania nim.

Korzystanie z wynalazku przez inne osoby możliwe jest jedynie za zgodą uprawnionego, który może w drodze umowy udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku.

Zakres przedmiotowy patentu (to co podlega ochronie)  określają zastrzeżenia patentowe zawarte w opisie patentowym.

Potwierdzeniem istnienia patentu jest opublikowany dokument patentowy, składający się z opisu patentowego obejmującego opis wynalazku, zastrzeżenia patentowe i rysunki (jeśli są).

Udzielone patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego, a informacja o jego udzieleniu publikowana jest w Wiadomościach Urzędu Patentowego.

Czas trwania patentu wynosi do 20 lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w urzędzie patentowym.

Patent jest zbywalny i podlega dziedziczeniu, przy czym umowa o przeniesienie patentu wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej. Przeniesienie patentu staje się skuteczne wobec osób trzecich z chwilą wpisu tego przeniesienia do rejestru patentowego.

Ograniczenia monopolu wynikającego z patentu

Po upływie trzech lat od dnia uzyskania patentu uprawniony z patentu lub z licencji nie może nadużywać swego prawa, w szczególności przez uniemożliwianie korzystania z wynalazku przez osobę trzecią, jeżeli jest ono konieczne do zaspokojenia potrzeb rynku krajowego, a zwłaszcza gdy wymaga tego interes publiczny, a wyrób jest dostępny społeczeństwu w niedostatecznej ilości lub jakości albo po nadmiernie wysokich cenach.

Ponadto nie narusza się patentu np. przez stosowanie wynalazku do celów badawczych i doświadczalnych, dla dokonania jego oceny, analizy albo nauczania.

Dozwolone jest również korzystanie przez osoby trzecie z wyrobu według wynalazku lub wytworzonego sposobem według wynalazku, polegające na jego oferowaniu do sprzedaży lub na dalszym wprowadzaniu do obrotu, jeżeli wyrób ten został uprzednio wprowadzony do obrotu na danym terytorium przez uprawnionego lub za jego zgodą. Jest to tzw. wyczerpanie patentu.

Więcej na temat kryteriów, jakie muszą spełniać wynalazki i wzory użytkowe, aby mogły podlegać ochronie oraz o wyłączeniach spod ochrony – zob. Zdolność patentowa i zdolność ochronna (nowe okno).

Źródło: Serwis Urzędu Patentowego RP (nowe okno) [online] [dostęp 9.04.2018 r.].  Dostępny w: http://www.uprp.pl (nowe okno)

 

(nowe okno)

Wydawnictwa Urzędu Patentowego RP

Biuletyn Urzędu Patentowego (BUP) i Wiadomości Urzędu Patentowego (WUP) (nowe okno)

Zbiory literatury dotyczacej dokumentacji patentowej dostępne w Bibliotece PK (nowe okno)

Scopus (nowe okno) (dostęp tylko dla zarejestrowanych użytkowników Biblioteki PK) interdyscyplinarna baza bibliograficzno-abstraktowa, przeszukuje patenty w:

  • European Patent Office,
  • Japanese Patent Office,
  • UK Patent Office,
  • US Patent Office,
  • World Intellectual Property Organization (WIPO).
Ogólnodostępne bazy patentowe  w Internecie
  • Ośrodek Informacji Patentowej PATLIB (nowe okno) – Ośrodek Informacji Patentowej PATLIB Biblioteki Głównej AGH, zawierający informacje na temat szkoleń, konferencji, seminariów oraz wydawnictw związanych z Informacją Patentową.
  • Esp@cenet (nowe okno) – polska wersja systemu wyszukiwania Espacenet, umożliwiająca wyszukiwanie danych bibliograficznych, opisów polskich wynalazków i wzorów użytkowych oraz przetłumaczonych na język polski patentów europejskich ważnych na terytorium RP
  • Espacenet (nowe okno) – angielski interfejs; dokumenty patentowe Europejskiego Urzędu Patentowego oraz urzędów patentowych poszczególnych krajów europejskich. Serwis European Patent Office jest największą, bezpłatną bazą patentową w internecie, zawiera dane na temat ponad 50 mln patentów z całego świata, pełne teksty patentów amerykańskich, niemieckich, francuskich i brytyjskich, patentów europejskich (EP) oraz pełne teksty zgłoszeń PCT (WO) dane bibliograficzne patentów z ponad 50 krajów, także z Polski (pełne teksty polskich opisów patentowych od nr 153901)
  • Intellectual Property Digital Library (nowe okno) – bazy WIPO, kolekcja zawiera dostęp do pełnych tekstów patentów PCT (od 1978 r.), dane o rejestracjach znaków towarowych w trybie porozumienia madryckiego, wzory przemysłowe i in.
Inne źródła
Znaki towarowe
Wzory przemysłowe
Wynalazki (i wzory użytkowe)
  • DepatisNET (nowe okno) - baza danych Niemieckiego Urzędu Patentów i Znaków Towarowych, służąca do internetowych badań publikacji patentowych z całego świata, korzystająca z wewnętrznego, ekektronicznego archiwum dokumentów DEPATIS(Niemiecki System Informacji Patentowej)
  • European Patent Register (nowe okno) – informacje z rejestru patentowego o zgłoszeniach i patentach EP
  • European Publication Server (nowe okno) – pełne teksty zgłoszeń i opisów patentowych EP, w zakresie od roku 1978, aktualizowane na bieżąco
  • PATENTSCOPE (nowe okno) (WIPO) – baza danych zapewniająca dostęp do zgłoszeń międzynarodowych Układów o Współpracy Patentowej (PCT) w pełnym formacie tekstowym w dniu publikacji, a także do dokumentów patentowych uczestniczących krajowych i regionalnych urzędów patentowych, w zakresie od roku 1978, aktualizowana na bieżąco
  • USPTO (nowe okno) (USA) – bazy z pełnymi tekstami oraz faksymile patentowej dokumentacji zgłoszeń oraz udzielonych patentów (patenty w zakresie od roku 1790 na bieżąco; zgłoszenia w zakresie od roku 2001 na bieżąco)